هر سهمدر شرکت سهامی قابل انتقال و تبدیل است و دارای دو نوع مبلغ است، مبلغ اسمی و مبلغ واقعی. ثبت افزایش سرمایه شرکت مبلغ اسمی هر سهم، عبارت از رقمی است که از تقسیم کل سرمایه شرکت بر تعداد سهام آن حاصل می شود. قیمت واقعی سهم، ارزشی است که هر سهم در بورس اوراق بهادار دارد. آن مبلغ در ارتباط با وضع شرکت و فعالیت و عواید دیگر، ممکن است از مبلغ اسمی سهم کمتر یا بیشتر یا برابر باشد. در هر حال روابط دارنده سهم با شرکت و تعیین میزان مشارکت و تعهدات و منافع وی، مبلغ اسمی سهم ملاک است و مبلغ واقعی در آن تاثیری ندارد.

 تبدیل سهام شرکت سهامی:

شرکت سهامی می تواند مشروط بر پیش بینی تبدیل سهام در اساسنامه شرکت و یا تصویب مجمع عمومی فوق العاده شرکت سهام بی نام را به سهام با نام یا بالعکس سهام بانام را به سهام بی نام تبدیل کند.

تبدیل سهام بی نام به سهام با نام

در تبدیل سهام بی نام به سهام بانام، باید مراتب در روزنامه کثیرالانتشار که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد، سه نوبت و هر نوبت به فاصله پنج روز منتشر و با مهلتی تا شش ماه از تاریخ انتشار اولین آگهی، به صاحبان سهام داده شود تا برای تبدیل سهام خود به مرکز شرکت مراجعه کنند. در آگهی تصریح خواهد شد که پس از انقضای آگهی مزبور کلیه سهام بی نام شرکت باطل شده تلقی می گردد.

سهام بی نام که ظرف مهلت مذکور برای تبدیل به سهام بانام به مرکز شرکت تسلیم نشده باشد، باطل محسوب و برابر تعداد آن، سهام بانام صادر و به وسیله شرکت در بورس اوراق بهادار یا از طریق حراج فروخته خواهد شد. آگهی حراج، حداکثر تا یک ماه پس از انقضای مهلت شش ماه مذکور، فقط یک نوبت در روزنامه کثیرالانتشار فوق الذکر منتشر می شود. فاصله بین آگهی و تاریخ حراج،حداقل ده روز و حداکثر یک ماه خواهد بود. در صورتی که در تاریخ تعیین شده تمام یا قسمتی از سهام به فروش نرسد، حراج تا دو نوبت و طبق شرایط فوق تجدید خواهد شد. از حاصل فروش سهام با نام مزبور، بدواَ هزینه های مترتبه کسر می گردد و مازاد آن به وسیله شرکت به حساب بانکی سود دار سپرده می شود.

در صورتی که سهام باطل شده مزبور که در اختیار مالک باقی مانده است ظرف ده سال از تاریخ فوق الذکر، به شرکت مسترد شود، مبلغ سپرده و سود متعلق به آن به دستور شرکت از طرف بانک به مالک سهم پرداخت می شود. پس از سپری شدن ده سال مبلغ سپرده و سود آن در حکم مال بلاصاحب بوده و باید از طرف بانک با اطلاع (رییس دادگستری شهرستان) به خزانه دولت منتقل گردد.

هر گاه پس از تجدید حراج، مقداری از سهام به فروش نرسد صاحبان سهام بی نام، در صورتی که به شرکت مراجعه کنند به ترتیب مراجعه به شرکت اختیار خواهند داشت که از خالص حاصل فروش سهامی که فروخته شده است به نسبت سهام بی نام که در دست دارند وجه نقد دریافت کنند و یا آنکه برابر تعداد سهام بی نام خود، سهام بانام تحصیل نمایند. این ترتیب تا وقتی که وجه نقد و سهم فروخته نشده هر دو در اختیار شرکت قرار دارد، رعایت خواهد شد. به عبارت دیگر حاصل فروش سهم بی نام، مخصوص دارنده آن نیست و هر دارنده سهم بی نام، در صورت مراجعه می تواند از آن استفاده کند.

تبدیل سهام بانام به سهام بی نام

برای تبدیل سهام بانام به بی نام، مراتب فقط یک نوبت در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن  نشر می گردد، منتشر می شود و مهلتی که نباید کمتر از دو ماه باشد به صاحبان سهام بانام داده می شود که برای تبدیل سهام خود به سهام بی نام، به مرکز شرکت مراجعه کنند. پس از انقضای مهلت مذکور، برابر تعداد سهامی که تبدیل نشده است سهام بی نام صادر و در مرکز شرکت نگهداری خواهد شد. البته هر موقع که صاحبان سهام بانام به شرکت مراجعه کنند سهام بانام آن ها اخذ و ابطال و سهام بی نام به آن ها داده شود.

پس از تبدیل کلیه سهام بانام به بی نام یا بالعکس و یا حسب مورد پس از سپری شدن هر یک از مهلت های فوق الذکر، شرکت سهامی باید مرجع ثبت شرکت را از موضوع مطلع سازد تا مراتب طبق مقررات به ثبت برسد و برای اطلاع عموم آگهی شود. دارندگان سهامی که سهام خود را تعویض نکرده باشند نسبت به آن سهام، حق حضور و رای در مجامع عمومی صاحبان سهام را نخواهند داشت.

انتقال سهام در شرکت سهامی

انتقال سهام بی نام، به قبض و ابقاض به عمل می آید. به همین منظور است که سهم بی نام به صورت سند در وجه حامل تنظیم می شود. توضیح اینکه سند در وجه حامل، سندی است که دارنده اش مالک آن شناخته می شود و برای مطالبه وجه یا استفاده از آن، محق محسوب می گردد مگر اینکه ثابت شود وی مالک آن نیست.

"قبض" عبارت است از تسلط بر مال و "اقباض" به قبض دادن مال است. "قبض و اقباض" یعنی ستاندن مال و دادن بهای آن و بالعکس. در معامله سهم بی نام، خریدار،سهم را از فروشنده می گیرد؛ این "قبض" است و بهای سهم را به او تحویل می دهد، این "اقباض" است (قبض و اقباض خریدار). فروشنده بهای سهم را خریدار می گیرد. این قبض است و سهم را به او تحویل می دهد این اقباض است (قبض و اقباض فروشنده).

انتقال سهام بانام باید در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت برسد و انتقال دهنده یا وکیل یا نمایده قانونی او،باید انتقال را در دفتر مذکور امضاء کند. در موردی که تمام مبلغ اسمی سهم پرداخت نشده باشد، نشانی کامل انتقال گیرنده نیز باید در دفتر مزبور قید شود. زیرا وی مسئول پرداخت مبلغ اسمی پرداخت نشده سهم است و برای دسترسی به او لازم است که شرکت از نشانی وی آگاه باشد. بدیهی است هر گونه تغییر نشانی مزبور نیز باید از طرف انتقال گیرنده به اطلاع شرکت برسد.

به تصریح ماده 40، هر انتقالی که در مورد سهم بانام، بدون رعایت شرایط فوق الذکر به عمل می آید، از نظر شرکت و اشخاص ثالث فاقد اعتبار خواهد بود.

طبق ماده 41 لایحه اصلاح قانون تجارت: "در شرکت های سهامی عام،نقل و انتقال سهام نمی تواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان باشد". بدین ترتیب باید گفت که معامله سهام شرکت سهامی عام قید و شرطی ندارد.

راجع به نقل و انتقال سهام شرکت سهامی خاص، لایحه اصلاح قانون تجارت بیانی ندارد . اصولاَ ورقه سهم، سندی است قابل معامله، اما چون تشکیل شرکت های سهامی خاص قاعدتاَ بین اشخاصی که از قبل با هم آشنایی دارند صورت می گیرد، نقل و انتقال بدون قید و شرط سهام آن ها ممکن است سبب ورود شخص یا اشخاص ناآشنا به شرکت شود، مگر اینکه سهامداران در این مورد قبلاَ توافق نمایند. مثلاَ در اساسنامه پیش بینی کنند که نقل و انتقال سهام بدون قید و شرط انجام شود یا این امر با تصویب هیات مدیره یا تصویب مجمع عمومی یا با رضایت همه سهامداران به عمل آید.

https://danasabt.ir/%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA/

ورقه سهم:
ورقه سهم قابل معامله ای است که نماینده تعداد سهام صاحب آن در شرکت سهامی می باشد. بنابراین، هر ورقه سهم می تواند نماینده یک یا دو یا چند سهم باشد. اوراق سهام باید متحدالشکل، چاپی و دارای شماره ترتیب باشند و به امضاء لااقل دو نفر که به موجب اساسنامه تعیین می شوند برسد. در ورقه سهام باید نکات ذیل قید شود:

• نام شرکت و شماره ثبت آن؛
• مبلغ سرمایه ثبت شده و مقدار پرداخت شده آن؛
• نوع سهم (بانام،بی نام و ممتاز)؛
• مبلغ اسمی سهم و مقدار پرداخت شده آن به حروف و اعداد؛
• تعداد سهامی که هر ورقه نماینده آن است؛
• هر گاه سهم به قطعاتی تقسیم شود این قطعات نیز باید دارای مشخصات فوق الذکر باشد؛
• اضافه می شود که لازم است اوراق سهام و قطعات سهم به مهر شرکت ممهور گردد.